حساسیت پوست به نور
حساسیت پوست به نور یا فتوسنسیتیویتی(photosensitivity) بنا به تعریف یک واکنش غیر طبیعی پوست به اثرات اشعه ماوراء بنفش در نور خورشید می باشد . این وضعیت گاهی اوقات از همان بدو تولد وجود دارد و در بعضی موارد در سنین بالاتر ایجاد می شود . مواد مختلفی ممکن است باعث حساسیت پوست به نور شوند که این مواد عبارتند از: مصرف داروهایی مثل آنتی بیوتیک تتراسیکلین ، داروهای ادرار آور (دیورتیک) و قرص های خوراکی ضدبارداری .
حساسیت پوست به نور ممکن است همچنین بر اثر استفاده از بعضی از مواد آرایشی هم ایجاد گردد .
این وضعیت گاهی اوقات در بیماران دچار بیماری لوپوس اریتروماتوز سیستماتیک (systemic lepus erythromatosus) که یک بیماری خود ایمنی (اتوایمیون) می باشد و بدن اشتباها به بافت های خودش صدمه میزند نیز دیده می شود .
گاهی اوقات هیچ علت آشکاری برای بروز حساسیت پوست به نور وجود ندارد .
در چنین مواردی به آن اصطلاحا حساسیت به نور اولیه (Primary) گفته می شود .
علایم حساسیت به نور
واکنش حساسیت به نور در قسمت هایی از پوست که در معرض نور خورشید می باشد مثل صورت و دست ها ایجاد می گردد .
این وضعیت معمولا به فاصله کوتاهی بعد از مواجهه با نور خورشید بروز می کند اما در بعضی موارد ممکن است ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد این واکنش ایجاد گردد .
علایم حساسیت به نور عبارتند از :
- بثورات پوستی قرمز رنگ و اغلب دردناک
- تاول های کوچک و خارش دار
- پوسته پوسته شدن پوست
- در مرحله بعد ممکن است ناخن ها از بستر خود جدا شوند . در موارد نادری ، افرادی که دچار حساسیت شدید به نور خورشید هستند ، روزها فادر به بیرون رفتن از خانه و در معرض نور خورشید قرار گرفتن نیستند .
نحوه درمان حساسیت به نور
- پزشک از ظاهر بثورات پوستی احتمالا می تواند تشخیص این وضعیت را بدهد .
- اگر تصور شود که واکنش پوستی بر اثر مصرف دارویی خاص ایجاد شده است ، پزشک ممکن است داروی دیگری به جای آن تجویز نماید .
- ممکن است آزمایش خون انجام شود تا بیماری های زمینه ای احتمالی بررسی شوند .
- برای تسکیم علایم این وضعیت ، پزشک ممکن است اقدام به تجویز کرم های حاوی کورتون یا داروهای خوراکی آنتی هیستامین نماید .
- موارد شدید این وضعیت ، با در معرض نور ماوراء بنفش قرار دادن فرد بیمار ، این وضعیت کنترل شده و گاهی اوقات همراه با مصرف بعضی از داروها برای حساسیت زدایی پوست ، درمان می شود .
- شما می توانید با اجتناب از نور خورشید تا آنجایی که می توانید به کنترل واکنش ها کمک نمایید .
- در هنگام بیرون رفتن از خانه در هنگام روز ، پوست خود را بپوشانید ، کلاه بر روی سر بگذارید و از کرم های ضد آفتاب استفاده نمایید .
حساسیت به آفتاب چیست؟
شاید از خود بپرسید مگر میشود به نور آفتاب حساسیت داشت؟ در جواب باید بگوییم بله. اگرچه که حساسیت به نور آفتاب از حساسیتهای کمیاب است، اما هرروزه عدهای به آن مبتلا میشوند. این حساسیت را «کهیر آفتابی» هم مینامند. البته همان طور که گفتیم، بهتر است قبل از آنکه از آن بترسید، به خود یادآوری کنید که این حساسیت اصلا شایع نیست. بر اساس تحقیقی از کِلِوِرلند کلینیک (Cleverland Clinic)، فقط حدود 10 تا 15 درصد از جمعیت ایالات متحده از این نوع حساسیت رنج میبرند.
مثل همیشه، بهتر است ابتدا بدانید حساسیت پوستی به آفتاب چیست تا بهتر بتوانید برای توضیحات بعدی آماده شوید. در ادامه ما به ماهیت این حساسیت، درمان حساسیت به آفتاب، حساسیت چشم به آفتاب، نحوه تشخیص آن در صورت داشتن حساسیت و هرآنچه که باید بدانید، میپردازیم.
چطور میتوان به آفتاب حساسیت داشت؟
«پوروی پریخ»، دکترای پزشکی و متخصص پوست میگوید که حساسیت به آفتاب، گروهی از کهیر یا جوشهای خارشی است که میتواند در مقابل نور آفتاب توسط سیستم ایمنی خود شما به وجود آید. «دندی انگلمن»، دکترای پزشکی و یکی از متخصصان پوست و زیبایی که گواهی هیئت مدیره کلینیک شفر (Shafer Clinic) در شهر نیویورک را دارد نیز در این باره صحبت کرد. وی افزود که این حساسیت در نتیجه آن رخ میدهد که سیستم ایمنی با پوست آفتابسوخته بهعنوان سلولهای خارجی رفتار میکند. به همین ترتیب هم منجر به واکنشهای بدنی میشود.
علائم حساسیت پوست
قرمزی پوست، خارش یا درد پوست و برآمدگی های کوچک پوستی از علائم حساسیت پوست به نور خورشید هستند. برخی افراد به طور ارثی دچار آلرژی پوستی به نور خورشید هستند، در حالی که برخی دیگر در اثر یک سری عوامل مثل برخی داروها یا تماس پوست با گیاهانی مثل هویج وحشی دچار علائم آلرژی خورشیدی می شوند.
موارد خفیف این نوع آلرژی ممکن است بدون نیاز به درمان، برطرف شود، ولی موارد شدید آن نیاز به مصرف پمادها یا قرص های کورتونی دارد. کسانی که شدیدا به نور خورشید حساسیت دارند، بایستی از روش های پیشگیرانه استفاده کنند و جلوی نور آفتاب لباس های پوشیده مثل لباس آستین بلند بپوشند.
فتودرماتیت چیست
بیماری فتودرماتیت (درماتیت حساس به نور یا حساسیت پوستی به نور خورشید) وضعیتی است که طی آن پوست به اشعه ماورابنفش، نور مرئی یا هر دو که در نور خورشید و منابع نور مصنوعی وجود دارند، واکنش غیرمعمول از جمله اگزما نشان می دهد.
حساسیت به نور (Photosensitive) به واکنش در برابر نور و درماتیت به التهاب پوستی اشاره دارد.
برخی افراد از فتودرماتیت با نام های درماتیت حساس به نور، فوتودرماتوز، آلرژی به خورشید، آلرژی به نور یا درماتیت آکتینیک مزمن یاد می کنند.
در حال حاضر هیچ اطلاعاتی در مورد بروز و شیوع حساسیت پوستی به نور خورشید وجود ندارد.
شایان ذکر است که تشخیص این بیماری نادر است.
احتمالا این وضعیت به دلیل تشخیص های اشتباه به جای درماتیت آتوپیک بدون علائمی از حساسیت به نور شروع شده یا با آفتاب سوختگی و قرارگیری بیش از حد در معرض نور خورشید مرتبط می شود.
داروهایی که علائم حساسیت به آفتاب را بدتر میکنند!
دکتر «انگلمن» همچنین در این باره هشدار میدهد که برخی از داروها میتوانند حتی پوست را سریعتر هم آفتاب سوخته و حساس کنند. به همین ترتیب در صورت داشتن هرگونه حساسیتی نسبت به نور آفتاب، از خوردن این داروها پرهیز کنید. فهرستی از این داروها به گفته دکتر «انگلمن» عبارتند از:
- آنتیبیوتیکهایی همچون تتراسایکلین، داکسی سایکلین، سیپروفلوکساسین، لووفلوکساسین
- داروهای ضدقارچ
- داروهای سولفایی
- مسکنها
داروهای نامبرده از جمله داروهایی هستند که باید در هنگام قرار دادن پوست خود در معرض آفتاب از آنها جلوگیری یا با احتیاط کامل آنها را مصرف کنید. از آنجایی که این داروها بهراحتی میتوانند وضعیت پوست شما را در موقع حساسیت به آفتاب، تشدید کنند. وی همچنین اضافه میکند که شرایط پوستی دیگر شما هم میتواند ریسک ابتلا به علائم را در شما افزایش دهد یا حتی یک آلرژی را که از قبل در بدن شما وجود داشته است، بدتر کند.
ترکیباتی که باعث حساسیت به نور میشوند
-
آنزیمهای میوهای
آنزیمهای میوهای معمولا در ساخت لایهبردارهای شیمیایی خانگی یا تخصصی کاربرد دارند. این ترکیبات فعال دارای اثربخشی چشمگیری در لایهبرداری هستند و درخشش زیادی به پوست میدهند، اما میتوانند حساسیت پوست به نور خورشید را بیشتر کنند. به همین دلیل هم دکتر کوری هارتمن، متخصص پوستومو میگوید که در دورههای تماس بیش از حد با نور خورشید بههیچوجه نباید لایهبرداری انجام دهید. چنین کاری نهتنها حساسیت به نور خورشید و تحریکات پوستی را به همراه دارد، بلکه باعث تغییرات رنگدانهای در پوست شما خواهد شد.
-
اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHAs)
محصولات حاوی این ترکیبات برای لایهبرداری شیمیایی کاربرد دارند و باید در اوقات شب استفاده شوند. درحالی که اسید گلیکولیک و اسید لاکتیک به روشنسازی پوست کمک میکنند، اما سلولهای پوستی جدیدی که میسازند ذاتا در مواجهه با نور خورشید آسیبپذیری بیشتری دارند.
-
رتینول
رتینول که یکی از ترکیبات طلایی در محصولات ضدپیری است، در تولید بسیاری از محصولات طراحیشده برای مبارزه با چینوچروکهای پوستی و نشانههای پیری پوست کاربرد دارد. رتینول سطح پوست را لایهبرداری میکند و سلولهای تازه را بهجای سلولهای مرده مینشاند، اما استفاده از آن باید با احتیاط و دقت انجام بگیرد. ضمن اینکه استفاده از رتینول باید به اوقات شب محدود شود.
-
اسید سالیسیلیک
بهعنوان یکی از ترکیبات محبوب در محصولات ضدآکنه بدون نسخه شناخته میشود. با اینکه اسید سالیسیلیک به رفع انسداد روزنههای پوستی، جداسازی سلولهای مرده پوستی و مبارزه با آکنه کمک میکند، اما میتواند احتمال آفتابسوختگی را افزایش دهد.
-
بنزوئیل پراکسید
دکتر پیتر اشمید، متخصص پوستومو میگوید که «بنزوئیل پراکسید نوعی ترکیب آنتیباکتریال است که از اسید بنزوئیک و اکسیژن شکل میگیرد به روزنههای پوستی یا فولیکولها نفوذ میکند تا بتواند باکتریهای التهابزا و آکنهزا را از بین ببرد». با اینحال، بنزوئیل پراکسید که در محصولات شوینده صورت بهکار میرود، همیشه باید در اوقات شب استفاده شود. کسانی که شبها از این شویندهها استفاده میکنند، صبحها حتما باید از شویندههای ملایم برای پاکسازی صورت کمک بگیرند.